Tekke Hayatında Üç Muktedir Figür: Sancak, Alem ve Tuğ

Main Article Content

Güldane GÜNDÜZÖZ
Kırıkkale Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi
Atıf: Gündüzöz, Güldane. "Tekke Hayatında Üç Muktedir Figür: Sancak, Alem ve Tuğ". TÜRK KÜLTÜRÜ VE HACI BEKTAŞ VELİ ARAŞTIRMA DERGİSİ / (): . .

Zotero Mendeley EN EndNote

Özet

Sancak, alem ve tuğ, devlet geleneğini temsil eden önemli sembolik alâmetlerdir. Anadolu tekke kültüründe ise sancak, alem ve tuğ, maddi fonksiyonları ve sûfî anlatıları ve ritüellerinde sembolik birer figür olarak önemli işlevleri olan objelerdir. Bu doğrultuda söz konusu objelerle ilgili pek çok âdet ve uygulamanın, tarikat yapısının teorik ve felsefi boyutunun birer izdüşümü olduğu görülmektedir. Aynı zamanda sancak, alem ve tuğ, parçası oldukları alegorik dil ve kendine özgü tasavvuf sembolizminin sağladığı semantik imkânlarla, gerek sûfî ritüellerine gerekse tasavvuf inanç ve kabullerine ve nihayet sûfî terminolojisine farklı boyutlar katmaktadır. Bu bağlamda bir taraftan menâkıbnâmelerdeki sembolik hikâyelerin derin okumasında, diğer taraftan tarikat ayin ve ritüellerindeki simgesel uygulamaların çözümlenmesinde sancak, alem ve tuğ figürlerinin üstlendikleri işlevlerin tespitine ihtiyaç duyulmaktadır. Diğer bazı objelerle birlikte müstakil risalelere konu olan sancak, alem ve tuğ figürlerinin mihverinde kurulmuş olan alegorik ve sembolik dilin çözümlenmesi, tasavvuf düşüncesinin ve dolayısıyla sûfî dilinin anlaşılmasında önemli bir semantik zemin oluşturmaktadır.  Sanjak, banner and tuğ are important symbols representing the state tradition. Sanjak, alem and tug are important objects in the Anatolian tekke culture with functions as symbolic figures and material functions in the darvish accounts and rituals. In this direction many customs related to these objects. Because these customs reflect the theoretical and philosophical dimensions of the order. At the same time sanjak, alem and tug add different dimensions to sufi rituals, faith and acceptance and finally sufi terminology with the allegorical language. This was created by the allegorical language and the semantic possibilities of sufi symbolism. In this context, it is necessary to determine the functions of the sanjak, alem and tug figures in the analysis of the symbolic practices in the sacred rituals of the order and rituals of the cult. Certainly it is very important that analyzing  the legends in detail. The analysis of this allegorical and symbolic language constitute an important semantic ground. 

Anahtar Kelimeler:

Tasavvuf, Tekke, Sancak, Alem, Tuğ, Sembol

Article Details