Türk Romanında Alevi ve Bektaşi Kadın Algısı

Alevilik inancında birey “can” olarak değerlendirilir ve her iki cinse eşit mesafede bir anlayışa sahiptir. Hacı Bektaş Velî, kadınların erkeklere kıyasla eksik varlıklar olarak değerlendirilmesini eleştirmiş ve inancın özüne insanı yerleştirmiştir. Alevilikte önemli biryere sahip olan kadın, erkekten ayrılmaz. Her birey, yaptığı hizmetlerle ve bilgisine göre değerlendirilir. Bu nedenle, kadın hizmetlerine göre erkekten daha üstün bir konumda olabilir.Ailenin sembolü olan ocağın devamının sağlanması ve korunması görevi kadına verilmiştir. Eski Türklerde otağın sahibi, Alevilikte ise ocağın sahibi kadındır. Eski Türk kültüründe kadına verilen değer, birçok kültür izlerini barındıran Alevi ve Bektaşi inancında aynendevam etmiştir. Bu denli değer verilen kadın, Cumhuriyet dönemi Türk romanında farklı şekillerde yansıtılmıştır. Romanlarımızda Alevî kadın kimliği ile tanıtılan kadın karakterler kimi romanlarda olumlu yönleriyle ön plana çıkarken kimi romanlarda da toplumda ezilenveya istenmeyen kişiler olarak tanıtılmıştır. Bu makalede, öncelikle Alevilikte ve Bektaşilikte kadına verilen değer ve önem belirtilmiş, daha sonra Alevi-Bektaşi kadın algısının Cumhuriyet dönemi romanlarımızda ele alınışı ile ilgili bir değerlendirme yapmak amacıyla yedi roman incelenmiştir. Bu romanlar çerçevesinde Alevi-Bektaşi kadın algısı ve bu algının yansıtılış biçimi üzerinde durulmuştur.