Âşık Veysel’in “Güzelliğin On Para Etmez” Adlı Şiiri’ne Felsefi Açıdan Bir Bakış

Âşık Veysel Anadolu bilgeliğini bütün yönleriyle kendinde toplamış bir halk ozanıdır. Türk Halk Edebiyatında belki de Yunus’tan sonra bu kadar az kelimeyle bu kadar çok şeyianlatan başka bir şair bulmak zordur. Veysel bu şiirinde felsefe ve onun bir disiplini olan estetiğin kavramlarına bilinçli olarak başvurmadan müthiş bir estetik teori ve bir sanat felsefesi geliştirmektedir. Veysel’in adı geçen şiirinden hareketle estetik yargı bakımından onun öznelci olduğunu, değerleri tanımlanamaz bir şey olarak kabul ettiğini, evrendeki zıtlıkların ontolojik bir zorunluluk olarak karşımıza çıktığını, öznelci yaklaşımda aşırıya kaçmadığını veşiirin sonuna doğru bu yaklaşımın yerini öznel-nesnel yargı uzlaşmasına bıraktığını ve nihai anlamda aşkın amacının maşuk’a ulaşmak olduğu sonucuna ulaşmak mümkündür. İnsanın varoluş amacı budur ve insan ancak bu amacı gerçekleştirdiği ölçüde varlık kazanabilmektedir.Bütün bir varlık âleminin ortaya çıkmasının temel sebebi aşktır. Aşk aynı zamanda varolanların varlıklarını devam ettirmek için de temel bir unsurdur. Evrendeki zıtlıkların ontolojik temeli insanların varlık, bilgi ve değer konusunda farklı fikirde olmalarıdır. Zıtlıkların hâkim olduğu dünyada insana düşen “güzel”i bulmak, onu yaşamak; çirkine ve bunun ahlaktaki uzantısı olan kötüye bulaşmamaktır. İnsan-ı Kâmil de bunu hayatı boyunca yaşayabilmiş ve bu sayede ruhi olgunluğa erişmiş kişidir.