18-19. Yüzyıllarda Kızıldeli Bektaşi Ocağı

Kızıldeli Bektaşi Ocağı geleneksel Bektaşi tasavvuf geleneğinin icerisinde bir ekoldur. Ritulleri, kılık kıyafetleri ve inanc esaslarıyla Hacı Bektaş Veli merkezli bir tekkedir. İnanc olarak vahdeti vucud anlayışını benimsemişlerdir. Bu anlayış Kızıldeli Bektaşiliğinin her faaliyetinde gorulmektedir. Bu calışma Kızıldeli Bektaşiliğini ortaya koyan iki el yazması eser temel alınarak yapılmıştır. Bu eserlerden ilki Şeyh Ahmed Bedreddin Halveti’nin Şeyh Sırri Rifai’nin el yazması notlarına dayanarak kaleme aldığı Risale-i Lahutiye ve diğeri Kızıldeli Ocağı mensuplarından Giritli Ali Baba’nın Uyunu’l-Hidaye isimli yazma eserleridir. Konu hem inanc hem de ritueller bakımından ele alınmıştır. Kızıldeli Bektaşi Ocağı gerek diğer Bektaşi tekkeleri gerekse butun bir Hz. Ali silsileli tasavvuf ekolleri gibi vahdeti vucud inancına sahip bulunmaktadır. Bu inanc tasavvuf tarihi boyunca işlenmiş ve geliştirilmiş bulunan “Yalnızca o var onun dışında hic bir şey yoktur, butun gorunur evren O’nun (Tanrının) tecellisinden ibarettir.” şeklinde formule edilebilecek olan goruştur. Makalede Risale-i Lahutiye isimli eserde bulunan bir ikrar cemi geniş okuyucu kitlelerinin rahatlıkla anlayabilmesi icin gunumuz Turkcesiyle sadeleştirilerek verilmiştir. Ancak gulbanklar şiir biciminde ve anlaşılması nispeten kolay metinlerdir. Bunların orijinal halleri kaydedilmiştir. Makalede Kızıldeli Ocağı’nın ehlibeyt ve murşit anlayışları da Uyun’ul Hidaye isimli yazmaya dayanılarak acıklanmaya calışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Bektaşi, Kızıldeli Ocağı, vahdeti vucut, cem