e-ISSN: 2147-9895
p-ISSN: 1306-8253

Türk Dünyasının Ortak Kaynağı: "Yazıcıoğlu Ali’nin Selçuk-Name’si"

Main Article Content

Necati DEMİR
Cite as: Demir, Necati. "Türk Dünyasının Ortak Kaynağı: "Yazıcıoğlu Ali’nin Selçuk-Name’si"". TURKISH CULTURE AND HACI BEKTASH VELİ RESEARCH QUARTERLY / (): . .

Zotero Mendeley EN EndNote

Abstract

OzetTurk dili, tarihi ve kulturunu anlatmak uzere pek cok eser kaleme alınmıştır. Kokturk Yazıtları, Divanu Lugati’t Turk, Danişmend-name, Dede Korkut Hikayeleri, Saltık-name … bunlardan bazılarıdır. Bu eserlerin en buyuk ozelliği, Turk dunyasının ortak kaynağı olmasıdır. Yazıcıoğlu Ali tarafından Turkce olarak kaleme alınan Selcuk-name, diğer adlarıyla Tevarih-i Al-i Selcuk, Tarih-i Al-i Selcuk ve Oğuz-name adlı eser, Turk dunyasının ortak kaynağı olmak bakımından buyuk bir onem taşımaktadır. Eser, 1436’da II. Murat zamanında Yazıcıoğlu Ali tarafından kaleme alınmıştır. Selcuk-name, muhtevası cok geniştir. İslamiyet oncesi Turk kavimleri, Moğol kavimleri, diğer Turk boyları Uygurlar, Kıpcaklar, Kanklılar, Karluklar, Kalaclar, Ağaceriler (Tahtacılar), ... , Turklerin bir kolu olan Oğuzların dip tarihini icermektedir. Oğuz boylarının adlarının kaynağı, damgaları, ongunları tek tek gosterilmiştir. Ayrıca Oğuz damgalarının altın murekkeple yazıldığını ozellikle belirtmekte fayda vardır. Yazıcıoğlu, farklı kaynaklardan yararlanarak Dede Korkut, Akkoyunlu Beyi Kara Osman, Selcuk’un babası Lokman Dokak Han, Selcuklu Devleti’nin kurucucu Selcuk Bey (?-1009), Gazne Hukumdarı Sultan Mahmud (998-1030), Sultan Tuğrul (1037-1063), Sultan Alparslan (1063-1072), Melik Şah (1072-1092), Berkyaruk (1094-1105), Sultan Muhammed (1105-1118), II. Mahmud (1118-1131), Sultan Mesud (1134-1152), Gıyaseddin Keyhusrev, Alauddin Keykubad, Osman Gazi ve onların donemleri ile ilgili cok onemli bilgiler vermektedir. Bunlara ek olarak Oğuz Turklerinin Anadolu’yu vatan yapmaları ve Anadolu’daki şehirler ayrıntılı denebilecek şekilde ele alınmıştır. Bu calışmada Tevarih-i Al-i Selcuk (Selcuk-name) adlı eser değerlendirilecek; Turk dili, tarihi ve kulturu acısından taşıdığı değer uzerinde durulacaktır.Anahtar kelimeler: Turk tarihi, Turk kulturu, Oğuzlar, Ağaceriler (Tahtacılar), Selcuklular, Kırşehir.

Article Details