16. Yüzyıl Osmanlı Saraylarında Azerbaycanlı Hattat ve Kâtipler

Safevi Devleti’nin (1501-1736) kurulmasından sonra Azerbaycan bölgesi ile Osmanlı Devleti arasında eskiden var olan sosyo-kültürel ilişkiler farklı boyutta devam etmiştir. 16. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu’nda yazı ve kitap kültürüne çok büyük önem verildiği için, bu işleri yapan katip ve hattatlara da ciddi ihtiyaç duyulmuştur. Bu devirde sanatta kendini ispat etmiş meşhur Azerbaycanlı hattat ve katiplere Osmanlı Devleti’nde büyük saygı ve rağbet gösterildiği, devlet tarafından onların planlı bir şekilde ülkeye getirildiği bilinmektedir. Azerbaycan’dan Osmanlı Devleti’ne gelen hattat ve katipler, 16. yüzyıl Osmanlısında Şeyh Hamdullah ekolünden başka özellikle talik ve divani yazıda ayrı bir ekol tesis etmişlerdir. Osmanlı saraylarında hizmete alınan Azerbaycanlı hattatların hemen hemen hepsi, hat sanatının sırlarını kendi vatanları olan Azerbaycan’da öğrenmişlerdir. Bu makalede, Osmanlı saraylarına alınmış 29 Azerbaycanlı hattat ve katip hakkında bilgi verilecektir. Tam anlamıyla profesyonel hattat olan bu Azerbaycanlı sanatkarlar,  sarayın resmi yazı işleri ile uğraşmanın yanı sıra çok sayıda levha yazıları ve değerli eserlerin istinsahında (çoğaltınmasında) önemli rol oynamışlardır.