Karamanlıca Bir Nevşehir Salnamesi’ne (1914) Göre Hacı Bektaş Veli Dergâhı

Anadolu’nun özellikle iç ve orta kesimlerinde yaşayıp Ortodoks Hristiyan inancını benimseyen Karamanlı Ortodoks Türkler, Grek alfabesiyle Türkçe yazıyorlar ve Türkçe konuşuyorlardı.Nüfus mübadelesine kadar devam eden bu süreçte birlikte yaşadığımız ve Türk kültürüne ait çok şeyler paylaştığımız bu insanlar yaklaşık bin yıldan beri Anadolu’daydı. Dinî farklılıkları olsa da aynı coğrafyayı paylaştığımız Anadolulu Hristiyanlar ile ortak yönlerimizin olması yanında birbirimizin yaşayış ve inanışlarından etkilenmemiz de yadsınamayacak bir durumdur. Bu bağlamda dünyaya mal olmuş olan Hacı Bektaş Veli hazretlerininde tarihî süreçte birlikte yaşadığımız Ortodoks Hristiyanlar üzerinde etkileri görülmektedir. Bu çalışmada öncelikle Bektaşilik ve Hristiyanlık ilişkisi üzerinde durulmaya çalışılmıştır. Daha sonra 1914 yılına ait Grek harfleriyle Türkçe yazılmış Karamanlıca bir salnamenin bir Hristiyan’ın gözüyle anlatılan Hacı Bektaş Dergâhı ile ilgili bölümü ele alınmıştır. Burada söz konusu bölümün Latin alfabesine aktarılmış şekliyle birlikte tıpkıbasımı yer almaktadır. Ayrıca salnamedeki o döneme ait fotoğraflar türbenin içindeki camiyi, türbenin dışındaki kabristanı, kazan odasını, aslan ağızlı çeşmeyi göstermesi açısından tarihi bir vesika hükmündedir. Çalışmanın sonuç bölümünde Bektaşilik-Hristiyanlık ilişkisinin bir başka yönü ortayakonulmaktadır.