Adıyaman Alevîlerinde Türbe Veya Yatır Ziyareti

Türbe ve yatır geleneği, genelde Anadolu Alevîlerinde özelde ise Adıyaman Alevîleri arasında uygulana gelen önemli dini fenomenlerden biridir. Türbe ve yatır olgusunun arka planındadinî, kültürel, içtimaî ve tarihî etkenler söz konusudur. Bu gelenekte ziyaret yerleri, türbe ve yatırlar olabildiği gibi dağ-tepe, ateş, taş, yer, su ve ağaçlar da olabilmektedir. Bu çalışmada Adıyaman il ve ilçelerinde ikamet eden Alevîlerin, evliya veya eren olarak kabul ettikleri kişilerin metfun bulundukları türbe ve yatırlara yaptıkları ziyaretler incelenmeye çalışılmıştır. Çalışmada öncelikle türbe ve yatır kavramları üzerinde durulmuş, buralara yapılan ziyaretlerinAlevî anlayışındaki anlam ve önemi anlatılmıştır. Daha sonra Adıyaman yöresinde yaşayan Alevîlerin ziyaret ettikleri türbe ve yatırlar üzerinde durulmuştur. Yaklaşık 20-25 türbe Adıyaman Alevîleri tarafından düzenli olarak ziyaret edilmektedir. Mülakat ve betimleyici yöntem kullanılarak ortaya konulan çalışmada, Adıyaman Alevîleri tarafından türbe ve yatırlara yapılan ziyaretler adap ve erkân ilişkisi göz önünde bulundurularak açıklanmayagayret edilmiştir. Son olarak halk inançları bağlamında Alevîlerce türbe ve yatırlara yapılan ziyaretler hakkında yapılan bir değerlendirmeye yer verilmiştir.