Divan Şiirinde Ocak

Edebiyat hayatın bir çeşit aynasıdır. Şair ve yazarlar doğrudan veya dolaylı olarak içinde yaşadıklarıkültürün öğelerini şiire taşırlar. Şiirde bu kültür unsurlarının izleri görülür. Türkkültürünün şiire yansıyan öğelerinden birisi de ocak kavramıdır. Türk kültüründe ocak kavramınınözel bir yeri vardır. Ocak, ateş yakılan yer manası dışında aile ocağı, asker ocağı,baba ocağı gibi ifadeler içerisinde de kullanılır. Ocak kelimesine zaman içerisinde türbe, adakadanan yer, tekke gibi manalar da yüklenmiştir. Özellikle Alevi-Bektaşi geleneğinde ocak kelimesidaha farklı manalara gelir. Ocağın dinî hizmetleri yerine getiren ve dede, mürşit, pirgibi isimlerle de anılan görevliler manası da vardır. Bu yazıda, ocak kelimesinin Klasik TürkEdebiyatındaki veya diğer adıyla Divan şiirindeki kullanımı araştırılmıştır. Kelimenin genelmanasına kısaca değinildikten sonra, Alevi-Bektaşi literatüründeki karşılığı ve onunla bağlantılıolan askerî terim anlamına ilişkin şiir örnekleri üzerinde durulmuştur.Anahtar Kelimeler: Ocak, divan şiiri, tekke, abdal, derviş, asker