Hacı Bektâş Velî’ye İzafe Edilen Bir Eser: Emânet-i Hazret-i Pîr

Hacı Bektâş Velî, XIII. yüzyıl Anadolusu’nun din ve düşünce hayatında ilmî ve tasavvufî yönüyle ön plana çıkan önemli şahsiyetlerden biridir. Kaynağını Ahmed Yesevî ocağındanalan öğretisiyle, Anadolu halkının İslâmiyet algısını şekillendiren düşünce mimarlarından olmuştur. Bir başka deyişle o, Anadolu Müslümanlığının temel yapı taşlarından biridir. Hacı Bektâş Velî, yaşadığı süreç içerisinde farklı eserler de kaleme almıştır. Daha çok tasavvuf kültürüne ait eserleri, onun fikirlerini doğrudan yansıtan temel kaynaklardır. Makâlât, Besmele Tefsîri ve Fâtiha Tefsiri bunlardan birkaçıdır. Hayatını menkıbevî bir dille anlatan Velâyetnâme’de ise, Hacı Bektâş Velî’nin hayatı ve öğretisi ile ilgili önemli ipuçları yer almaktadır. Bu çalışmada, bazı yakın dönem araştırma-inceleme eserlerinde Hacı BektâşVelî’ye izafe edilen Emânet-i Hazret-i Pîr adlı risale değerlendirilmiştir. Eser, Hacıbektaş Kütüphanesi’nde yer alan Yazma Eserler tasnifinden tespit edilmiştir. Eserin farklı birnüshasının henüz bulunmaması, tam anlamıyla tenkit ve kritiğini engellemektedir. Bu küçük risale tarafımızdan transkribe edilerek, üslup ve muhteva yönünden eserin Hacı Bektâş Velî’ye âidiyeti tartışılmıştır. Bu bağlamda, eserin genel yapısından, üslup ve muhtevâsındaki bazı ifadelerden hareketle, doğrudan Hacı Bektâş Velî’nin kaleminden çıkmadığı tahmin edilmektedir. Son tahlilde eserin bir derleme olduğu anlaşılmaktadır. Eserdeki düşüncelerinise genel itibariyle Hacı Bektaş Velî’nin fikirleriyle örtüşmekle birlikte, Hacı Bektâş Velî’nin öğretisiyle bağdaşmayan bazı hakaret ifadelerinin müstensih tarafından eklenmiş olabileceği düşünülebilir. Bu belirsizlikler ise eseri, tasavvuf literatüründe tartışmaya açık hale getirecek gibi görünmektedir.