Osmanlı Arşiv Belgelerinde Antakya ve İskenderun Nusayrîleri(19. Yüzyıl)

Bu çalışmada Antakya ve İskenderun arasında yaşayan Nusayrîler ele alınmaktadır. Bu sahada Antakya, İskenderun, Süveydiye (Samandağ) ve Arsuz yerleşmelerinde Nusayrîler yaşamaktadır. Tamamıyla belgesel olan bu etüt, 19. yüzyıl belgelerinden oluşmaktadır. Nusayrîler, Sünnilerle birlikte cami ve mescitlere girmek ve halk nazarında Sünniler gibi görülmek istiyorlardı. 19. yüzyılın son otuz yılında sürekli dilekçeler vererek Sünnileştiklerini ve bunun kabul edilmesini arzu ediyorlardı. Devletin hiçbir kademesinde olumsuz karşılanmayan bu istek, devamlı “yerel muhalefet” ile karşılaştı. Nusayrîlerin bu isteklerinin gereği ancak II.  Abdülhamid zamanında yerine getirilebildi. Bu devirde belirlenen büyük Nusayrî köylerine iptidai mektepleri yapıldı ve Nusayrî çocukları eğitildi. Bu makalede Nusayrîler diğer başka ilişkileriyle de ele alınmıştır. Anahtar Kelimeler: Antakya, İskenderun, Süveydiye (Samandağ), Arsuz, Nusayrî, Nusayrîlik, 19. Yüzyıl, II. Abdülhamid