ÂŞIK ŞİİRİNDE BİR BAĞLAM UNSURU OLARAK AKRABALIK VE KAHRAMANMARAŞLI ALEVİ ÂŞIKLAR KINSHIP AS A CONTEXT ELEMENT IN MINSTREL POETRY AND ALEVİ MINSTRELS OF KAHRAMANMARAŞ
Main Article Content
Özet
Aile, birbiriyle akraba olan kişilerin kan bağı veya evlilik yoluyla oluşturduğu, toplumuntemeli durumunda olan bir topluluktur. Aile/akrabalık olgusu, halk şiiri için oluşum atmosferi/ortamı demek olan bağlamın bir boyutunu oluşturmaktadır. Halk şairlerinin oluşturduğu vebin yılların ötesinden bugüne uzanan bir kültür-sanat-edebiyat geleneği olan “ozanlık-âşıklıkgeleneği”nin meydana gelişinde araştırmacılar tarafından birkaç temel etkenin bulunduğunadikkat çekilmiştir. Bunlardan biri de Alevi kültürüdür. Türk kültür ve edebiyatının birbölümü ve rengi olarak zengin ve köklü bir geleneğe sahip olan Alevilik, pek çok ozan/şairyetiştirmiştir. Âşık şiirinde genel bir tutum ve bağlam unsuru olan akrabalık Alevi âşıklariçin de söz konusudur. Çalışmanın çerçevesini oluşturan Kahramanmaraş yöresi Alevi halkşairlerinin hacimli bir antoloji oluşturabilecek denli kalabalık bir grup teşkil ettiği söylenebilir.Çalışma ile Kahramanmaraş yöresinde 32 Alevi aile ve bu ailelere mensup 105 âşık/şair tespitedilmiştir. Çalışmada ilgili âşıkların ilçe-köy bazındaki durumu, kişilerin kronolojik olarakkonumu, birbirleriyle akrabalık durumu ve mahlasları dile getirilmiş ve ulaşılan sonuçlarüzerine değerlendirmeler yapılmıştır.Anahtar Kelimeler: Âşık, Alevi, Akrabalık, Bağlam, Kahramanmaraş.