Yeniçeriler ve Bektaşîlik

Bu araflt›rmada Yeniçeriler ile Bektaflîlik aras›ndaki iliflki inceleme konusu yap›lm›flt›r. Söz konusu iliflkilere dair daha önce “Yeniçeriler” veya “Bektaflîlik” üzerine yap›lan baz› müstakil çal›flmalarda de¤inilmifltir. Bu araflt›rmada ise Yeniçeriler ile Bektaflî tarikat›n›n iliflkisinin nas›l bafllad›¤› tespit edildikten sonra, bu olgunun Osmanl› kaynaklar›na nas›l yans›d›¤› belirlenmeye çal›fl›lm›flt›r. Söz gelimi bu olgu ilk Osmanl› kroniklerine nas›l yans›m›fl; Yeniçerilerin kurdu¤u vak›flar›n gelirlerinden Bektaflî tekkelerine tahsisat ayr›l›p ayr›lmad›¤› gibi sorulara cevap aram›flt›r. fiayet ayr›lm›flsa bunun potansiyeli nedir; ayr›ca Yeniçeriler ile Bektaflî tarikat›n›n iliflkisinin Yeniçeri Kanûnnâmesine veya Yeniçeri yoklama defterlerine nas›l yans›m›flt›r gibi sorular›n cevaplar› aranarak, Yeniçeriler ile Bektaflîli¤ in tarihine katk› sa¤lamak amaçlanm›flt›r. Bunu yaparken de kaynak olarak; Osmanl› kronikleri ile Vak›f Kay›tlar Arflivi ve Baflbakanl›k Osmanl› Arflivi’nde ulafl›labilinen vakfiye ve yeniçeri yoklama defterleri ile ferman, hatt-› hümayun ve benzeri belgelerden istifade edilmifltir. Anahtar Kelimeler: Yeniçeriler, Bektaflîlik, Osmanl› Devleti, Vak‘a-i Hayriye.