KEÇECİ BABA DERGÂHINDA ‘DÜŞKÜNLÜK’ ANLAYIŞI VE ‘DÜŞKÜN KALDIRMA’ ERKÂNI ‘DÜŞKÜNLÜK’ UNDERSTANDING AND ‘DÜŞKÜN KALDIRMA’ METHODS AT KEÇECI BABA LODGE

On üçüncü yüzyılda Horasan erenlerinin Anadolu’ya gelişi ile birlikte Aleviliğin konargöçer topluluklar arasındayaygınlaşması ve kurumlaşması üzerine gelişen ocak sistemi, Alevi inancı ve sosyal yapısı üzerinde etkili olmuştur.Mürşit, pir, rehber, dede ve talip ekseninde sürdürülen ibadet sistemi, aynı zamanda sosyal hukuk anlayışını dasergilemektedir. Ocakların adı bağlı oldukları erenlerin adı ile anılmaktadı.r Ehlibeyit soyundan gelme, keramet göstermeve hizmet görme gibi özelliklere sahip olanların ocak kurucusu oldukları anlaşılmaktadır. Bunlardan bir ya da birkaçözelliğe sahip olanların genellikle ocak kurduğu görülmektedir. Dedelik görevi de söz konusu erenlerin soyundan gelenOcakzade dedeler tarafından yürütülmeye devam etmektedir. Alevi yolu, Hak, Muhammed, Ali yoludur. Sosyal hayattaetkin olan Alevi ocak sistemi, adaleti uygularken kendi suç tanımını yapmış ve cezalarını da erkâna göre uygulamıştır.Günümüze kadar sözlü kültür ile gelen Alevilik yol ve erkânı pek az ocakta aynı şekilde devam etmektedir. Yine 13.yüzyılda Anadolu’ya gelip Ahilik teşkilatının son mensuplarından olduğu tahmin edilen Keçeci Baba, adı Fakihler olanve daha sonra Keçeci köyü olarak bilinen bölgede bir zaviye kurmuştur. Seyyid Ahi Mahmud Veli’nin kurduğu KeçeciBaba Ocağı, Tokat ili Erbaa ilçesi Keçeci köyünde, Keçeci Baba Ocakzadesi olan dedeler tarafından, erkânıyla birliktehâlâ varlığını sürdürmektedir. Aleviliğin düşkünlük kavramı ve düşkün kaldırma konusunun, yeterli olmamakla beraber,araştırılmış olsa da Keçeci Baba Ocağında daha önce kapsamlı olarak ele alınmadığı görülmüştür. Bu nedenle KeçeciBaba Ocağındaki düşkünlük anlayışı ve düşkün kaldırma erkânı önem arz etmektedir. Erkân uygulanırken taliplerinuyması gereken kuralların, altıncı imam olan Cafer-i Sadık’a atfedilen Buyruk’a göre belirlendiği vurgulanmakta, KeçeciBaba’nın soyunun İmam Musa Kâzım’a kadar uzandığı belirtilmektedir. Çalışmada, uygulamaları yapan Keçeci BabaDedesi Mahmut Koç’un deneyimleri ile gözlemlerimiz değerlendirilmiş, doküman analizi ile konu daha bütünsel olarakele alınmıştır. Çalışmanın amacı, ocağa bağlı dedelik faaliyetlerini yürüten Mahmut Koç’un, düşkünlük anlayışı vedüşkün kaldırma erkânına bağlı gerçekleştirdiği uygulamaların, Kur’an-ı Kerim odaklı açıklamalarını yapmaktır.Anahtar Kelimeler: Alevi Ocakları, Keçeci Baba Ahi Mahmud Veli, Keçeci Baba Ocağı, Düşkünlük,Düşkün Kaldırma Erkânı.