Yedi Sayısının Kültürel Arkaplanı Çerçevesinde Garîbnâme Mesnevisi’nin Yedinci Bölümü Üzerine Bir İnceleme

Main Article Content

Sevda ÖNAL KILIÇ
ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ, TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI BÖLÜMÜ
Atıf: Önal Kiliç, Sevda. "Yedi Sayısının Kültürel Arkaplanı Çerçevesinde Garîbnâme Mesnevisi’nin Yedinci Bölümü Üzerine Bir İnceleme". TÜRK KÜLTÜRÜ VE HACI BEKTAŞ VELİ ARAŞTIRMA DERGİSİ / (): . .

Zotero Mendeley EN EndNote

Özet

Bu çalışmada, yedi sayısının kültürel arka planı çerçevesinde, Âşık Paşa’nın Garîbnâme mesnevisinin yedinci bölümünün incelenmesi amaçlanmaktadır. Sayılar ve sayı sembolizmi, insanlık tarihinin ilk dönemlerinden itibaren kültür ve düşünce dünyasında yer edinmiş, içerdikleri kavramsal ve sembolik anlamlarıyla din, mit, kültür, sanat ve geleneğin ayrılmaz parçaları olmuşlardır. İnsanoğlu tarafından sayılara yüklenen niceliksel, sembolik, ontolojik ve metafizik anlamlar sözlü ve yazılı bütün kültür kaynaklarında, özellikle dini metinler ve mitik anlatılarda bulunmaktadır. Bu doğrultuda sayılar ve sayı sembolizmi, anlatımı tamamlayıcı ve destekleyici unsurlar olarak edebi metinlerin de kültür kaynakları arasında yer alır. XIV. yüzyıl Anadolu edebiyatının mistik şairlerinden biri olan Âşık Paşa’nın Garîbnâme mesnevisinin düzenleniş ve anlam dünyasının en göze çarpan motiflerinden biri de sayılardır. Eserin özellikle yedinci bölümü, yedi sayısının sahip olduğu kültürel arka planı ortaya çıkaran bir anlatıma sahiptir. Çalışmada Garîbnâme mesnevisinin yedinci bölümü gerçek, sembolik, ontolojik ve mistik yönleriyle ele alınmış, yedi sayısının anlam dünyasının metnin anlam dünyası üzerindeki etkileri incelenmiştir. Eserde yedi sayısının teolojik, mistik ve kozmogonik arka planını ortaya çıkaran kaynaklar tespit edilmeye çalışılmıştır. Aynı zamanda bu kaynakların anlatımı için tercih edilen alegorik benzetmeler ve hikâyeleme teknikleri üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Âşık Paşa, Garîbnâme, sayı sembolizmi, yedi

Article Details