Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Nur Baba’sı İçin Döneminde Bir Reddiye: ‘Nur Baba Masalı’

Tefrika edilmeye başlandığı andan günümüze Yakup Kadri’nin Nur Baba adlı romanına dair edebî, dinî, felsefî tartışmaları içeren pek çok çalışma, kitap, yazı ve değerlendirme kaleme alınmıştır. Türk edebiyatında olumlu ve olumsuz iki uçta eleştirilen romanı, olumlu karşılayanlar özellikle edebî değer noktasında yüceltirken, olumsuzlayanlar ise özellikle Yakup Kadri’nin Bektaşilikle bağdaşmayan bir içeriği Bektaşiliğe isnat ettiği, Bektaşiliği kötü gösterdiği iddiasıyla yok sayıcı bir yaklaşım göstermiştir. Edebiyat araştırmalarında, Nur Baba üzerine değerlendirmeler bağlamında üzerinde durulmayan ve Nur Baba’nın yayımlandığı dönemin eleştirel yazılarından olan Bezmi Nusret (Kaygusuz)’e ait Nur Baba Masalı başlıklı risale de Nur Baba’nın döneminde yarattığı akisler bakımından önemlidir. Bezmi Nusret’in 1338/1922’de Nur Baba’nın kitap olarak basımından hemen sonra yazdığı Nur Baba Masalı, Nur Baba için bir ‘reddiye’ niteliği taşır ve temelde Nur Baba’nın edebî yönüne ve romandaki Bektaşiliğin yansıtılma şekline dair iki yönlü bir değerlendirmeyi içerir.Çalışmamızda Yakup Kadri’nin Nur Baba romanı odağa alınarak Yakup Kadri’nin, romanını ve romanın, döneminde yarattığı akisleri nasıl değerlendirdiği Nur Baba’nın birinci (1338/1922) ve ikinci (1339/1923) baskıları için önsöz niteliğinde kaleme aldığı ‘İlk İzah’ ve İkinci İzah’ yazıları üzerinden dikkate sunulmuş, Bezmi Nusret’e ait Nur Baba Masalı’na dikkat çekilmiş, risale Latin harflerine aktarılmış ve bu kitapçıktaki Nur Baba romanına dair görüşler değerlendirilmiştir.