Hintli Yazar Qurratulain Hyder’ın “Hacı Gül Baba Bektaşi’nin Öğütleri*” Adlı Kısa Hikayesinde Doğubatı Karşıtlığı ve Hyder’in Bütünlük Arayışı

Ülkesinin parçalanma sürecine tanıklık etmiş ve bunu takip eden sancılı mübadele dönemini yaşamış olan Hintli-Müslüman yazar Qurratulain Hyder, eserlerinde Hindistan’ın bölünmesi ve onu takip eden süreçte yaşanan kanlı olayların, bireylerin psikolojileri üzerindeki olumsuzetkilerini ele almaktadır. Doğup büyüdüğü topraklara duyduğu derin özlem nedeniyle, Müslüman olarak göç ettiği Pakistan tarafını terk edip Hindistan’a tekrar dönmesi; ancakgeride bıraktıklarını bulamaması, Hyder’de derin bir parçalanmışlık duygusuna yol açmıştır. Bu çalışma; Hyder’in İslam, Hiduizm ve Zen inanışlarını ortak bir zeminde örtüştürdüğü “Hacı Gül Baba Bektaşinin Öğütleri” adlı kısa hikâyesini, Hyder’in yazarın okuyucuları ileoynadığı bir edebi oyun olarak eleştiren Vinay Dharwadker’in aksine, yazarın Hindistan merkezli mistik Doğu kültürü üzerinden manevi bir bütünlüğe ulaşma çabasını yansıtanbir metin olarak ele alan bir incelemedir. Bu bağlamda, Hindistan’ın bölünmesine ve yazar olarak Hyder’in üslup ve eserlerine kısaca değinildikten sonra Japonya’dan Macaristan’a uzanan geniş bir mekânda geçen hikâyenin, birlikçi Doğu düşünce sistemini temsil edenBektaşi dervişi Hacı Selim karakteri ile ikilikçi Batı düşünce sistemini temsil eden anlatıcı kadın karakteri arasında geçen tüm olayların batınî/alegorik bir alt metine işaret ettiğitartışılmaktadır. Hyder’in ülkesinin parçlanmasına temel oluşturan dinî farklılıkların aksine, sadece Hindu ve İslam inanışlarının değil; Zen Budizmi de dâhil tüm Doğu dinlerinin mistik alt yapısını vurgulayarak ülkesinin siyasi parçalanmışlığının neden olduğu bölünmüşlük duygusunusıfırladığı sonucuna varılmaktadır.