Alman Kaynaklarına Göre Osmanlı Nusayrîleri

Makalede, Osmanlı Devleti’nin hakimiyeti altında bulunan Nusayrilerin Alman kaynaklarında nasıl tasvir edildikleri ele alınmaktadır. 1778-1872 arasında yayımlanan araştırma eseri, hatırat ve ansiklopedi maddelerinin Nusayriler hakkında verdikleri bilgiler ve ilgili yorumlar tespit edilmeye calışılmaktadır. Bu bağlamda; Nusayrilerin tarihi ve dini kokenlerinin nereye dayandığı, dini inanclarının nasıl olduğu ve nasıl bir iktisadi-sosyal hayata sahip oldukları gibi uc onemli sorunun cevapları aranmaktadır. Buna gore Osmanlı Nusayileri, etnik olarak Arap’tırlar. Dini inanış olarak ise, İslam mezheplerinden Şia’nın bir alt kolu olan Nusayriliğe mensupturlar. Nusayrilik, bugunku Irak’ta Kufe bolgesinde cıkmasına rağmen daha sonraki yuzyıllarda bugunku Suriye ve Lubnan’ın dağlık bolgeleri ile Turkiye’nin Adana ve Antakya mıntıkalarına kadar kaymıştır. Dini inanclarının merkezinde Hz. Ali’nin one cıkarılması ve onun ilahlaştırılması yer almaktadır. İnanc sistemlerinin oluşmasında, başta İslam olmak uzere, Hristiyanlık, Yahudilik ve kadim Sabiilik gibi dinlerin etkileri olmuştur. Bunun yanı sıra, ruhların bir dongu icinde duruma gore insan, hayvan ve bitki şeklinde tekrar dunyaya donduklerini, yani reenkarnasyonu kabul etmektedirler. İktisadi olarak ise, bulundukları bolgede başta ticaret olmak uzere, tutun ve ipek uretimiyle uğraşmaktadırlar. Komşuları Sunni, İsmaili ve Durzi mezheplerine mensup Muslumanlarla ic ice bir hayat surmemektedirler. Bunlarla temasa gectiklerinde ise dini inanclarını saklamaktadırlar.Anahtar Kelimler: Osmanlı, Nusayri, Nusayrilik, Hz. Ali, Hz. Muhammed, İslam, Sunnilik, Hristiyanlık, Sabiilik, Reenkarnasyon, Kufe, Suriye, Lubnan ve Lazkiye