ALEVİLİKTE CEM VE SEMAH’IN KAYNAĞI OLARAK GÖRÜLEN MİRAÇ HADİSESİ VE KIRKLAR CEMİ THE MİʿRĀJ EVENT CONSIDERED AS THE SOURCE OF CEM AND SEMAH IN ALEVISM AND THE FORTIES (KIRKLAR) CEM

Makale Aleviliğin temel ibadet biçimi cemleri, cemlerin ayrılmaz bir parçası olan semahı ve bubağlamda cemin ve semahın çıkış kaynağı olan Kırklar Cemini ya da Kırklar Meclisi’ni ele almıştır.Miraç hadisesinde ve Kırklar Meclisi’nde geçen önemli bazı hususlara vurgu yapılmıştır. Alevilikte,Hz. Muhammed’in miraca çıkma olayı nasıl gerçekleşmiş, Peygamberi kim davet etmiş ve buyolculukta neler yaşanmış, yolculuk sonrası Kırklar Meclisi’ne uğraması nasıl gerçekleşmiş, oradaneler konuşulmuş, semah nasıl dönülmüş ve semah dönerken gerçekleşen hadiseler neler, makaledebunlar anlatılmıştır. Hz. Ali’ye bağlı olan, onun yolundan giden Aleviler için cem çok önemlidir.Cem, Alevilerin ibadet hayatının en önemli unsurudur. Ceme giderken abdest alınır, temiz kıyafetlergiyilir. Cem meydanına girerken kapısına niyaz edilir, eşiğine basılmadan içeri girilir. Bir dedeningözetiminde, önderliğinde gerçekleşen cem ibadetine dargınlıklar giderilmeden başlanmaz. Dargın,küskün canlar varsa dedenin huzuruna gelir, barıştırılırlar. Çünkü cemde kimse kimseyle küs, dargınveya kavgalı kalamaz. Zakir’in çaldığı bağlama ve söylediği deyişler, duvaz imamlar, miraçlamalarla,mersiyelerle cemde bulunan canlar dış dünyadan, arzu ve isteklerinden tamamen uzaklaşır, Allah’ayaklaşır. Okunan miraçlamada Peygamberin göğe yükselişi, Kırklar Meclisi’ne girişi, Kırklarlasemaha katılması anlatılır ve bazı bölümler cemde bulunan canlar tarafından kısmen canlandırılır.Semah ise cem ibadetindeki on iki hizmetten biridir. Cem ibadetlerinin genellikle sonuna doğrudönülen semahlar Hakk için dönülür. Hem semah dönülürken hem de semah bitiminde dede, “Hakkiçin ola, seyir için olmaya” diyerek aslında semahın kutsal bir dönüş olduğunu, bir oyun olmadığını,ibadetin bir parçası olduğunu vurgular. Cem ibadeti esnasında dedenin “Semahlarımız KırklarSemahı ola”, “Cemimiz Kırklar Cemine yazıla.” gibi sözleri de Aleviler için Kırklar Meclisi’ninönemini ve kutsallığını gösterir.