SİVAS-YILDIZELİ KAYNAKLI BİR ALEVİ-BEKTAŞİ ŞİİR MECMUASI ÜZERİNE İNCELEME A RESEARCH ON AN ALEVI-BEKTASHI POETRY JOURNAL ORIGINATING FROM SİVAS-YILDIZELİ

Main Article Content

SERHAT SABRİ YILMAZ
MEB

MUSTAFA HAN
Atıf: Yilmaz , SERHAT SABRİ - Han, MUSTAFA. "SİVAS-YILDIZELİ KAYNAKLI BİR ALEVİ-BEKTAŞİ ŞİİR MECMUASI ÜZERİNE İNCELEME". TÜRK KÜLTÜRÜ VE HACI BEKTAŞ VELİ ARAŞTIRMA DERGİSİ / (): 323-362. .

Zotero Mendeley EN EndNote

Özet

Cönkler ve mecmualar, Türk edebiyat tarihinin değerlendirilmesinde ve bu bağlamda literatüroluşturulmasında başvurulan değerli yazmalardır. Daha önce yapılan cönk ve mecmua çalışmalarıylaciddi bir literatür teşekkül etmiş, bilhassa şairlerin biyografileri ve şiirleriyle ilgili epey malzemebirikmiştir. Her ne kadar bahsi geçen yazmalarla ilgili ciddi sayıda çalışma yapılmış olsa da günyüzüne çıkarılmayı bekleyen yazmaların çokluğu düşünüldüğünde bu çalışmaların hâlâ yeterliolmadığı söylenebilir. Kütüphanelerin dijital arşivleri ve şahısların yazma koleksiyonlarıyla birliktesaha araştırmalarında ele geçirilen cönkler ve mecmualar, âşık tarzı ve klasik şiir geleneklerine katkısağlayan yazılı kaynaklar konumundadır. Sivas’ın Yıldızeli ilçesine bağlı İslim köyünde tarafımızcatespit edilen bir Alevi-Bektaşi şiir mecmuası da bunlardan biridir. 2017 yılında yapılan derlemeçalışmasında, köyün Alevi dedesi ve aynı zamanda ozan olan Veli Şahin, içinde Alevi-Bektaşiozanlara ait şiirlerin bulunduğu bir mecmuayı vererek literatüre kazandırılmasını sağlamıştır. VeliŞahin Mecmuası adını verdiğimiz şiir mecmuasında başta Abdal Mûsâ, Vîrânî, Nesîmî, Şah Hatâyî,Yeminî ve Kul Himmet olmak üzere geleneğin temsilcisi 37 ozana ait 105 şiir bulunmaktadır. VeliŞahin’in de literatüre girmemiş bir ozan olmasından dolayı hakkında bilgi ve bir şiiri örnek olarakverilmiştir. Mecmuada yer alan şiirler, tertip şekline bağlı kalınarak şekil ve muhteva açısındandeğerlendirilmiş, ekler bölümünde mahlas dizeleri dizini, şiir örnekleri ve mecmuadan görsellerverilmiştir. Mahlas dizeleri dizininde, mecmuada yer alan şiirlerin daha önceki divan, cönk, mecmuave antoloji çalışmalarındaki benzer metinleri tespit edilmeye çalışılmış, bundan sonra yapılabilecekbenzer metin çalışmaları için çeşitli veriler sunulmuştur. Bu çalışmada, Alevi-Bektaşi geleneğineait Veli Şahin Mecmuası’nın şekil ve muhteva özellikleri ve şiirlerin benzer metinleri araştırılarakgelenek bağlamında yapılacak yeni değerlendirmelere katkı sağlanması amaçlanmaktadır.

Article Details