Alevilikte Yola Giriş Geleneklerinin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi
Main Article Content
Özet
Dine/yola giriş ritüeli, aynı zamanda bilinçli bir kültürleme örneği olarak da değerlendirilebilir.Kültürleme, insanın çocuk veya ergin olarak kendi kültüründe etkinlik kazanması veeğitim süreci sırasında karşılaştığı bilinçli ve bilinç dışı şartlandırmalar olarak tanımlanmaktadır.Kültürleme sürecinde bireye erken yaşlarda bilinçli olarak öğretilen bilgiler, çocuğungelecek yaşamında derin ve kalıcı etkiler oluşturabilmektedir. Yola giriş ritüelleri sonrasındaçocuk, yeni bir statüyle topluma dönüş yapmaktadır. O, artık ergin bir Alevi birey olarak kabuledilmekte ve hatta dinî ritüellere katılabilmektedir. Bu özellikleri bakımından amcalıkgeleneği yaşayan çoğu ilkel toplulukta da varlığını sürdüren erginleme ritüellerine benzetilebilir.Dine/yola giriş törenleri, bir topluluğu birbirine bağlayan toplumsal değer ve fonksiyonlarınınyanı sıra, inancın sürekliliğinin sağlanması bakımından da oldukça önemlidir. Buçalışmada, Alevilik-Bektaşilik ile Nusayrilikte gizli bilginin kuşaklar arasında aktarılmasınısağlayan yola giriş geleneği ve bu gelenekle ilgili olarak yapılan cem törenleri (toplu namaz)sosyal antropolojik bir yaklaşımla alan araştırması ve kaynak tarama biçiminde karşılaştırmalıolarak incelenmiştir.Anahtar Kelimeler: Yola giriş, Alevilik, Ritüel, Nusayrilik.