Sarılar Köyü Çıralık Çepni Alevi Ziyareti ve Türk Ağaç Kültüne Bağlı Bazı İnanış ve Uygulamalar

Türk halk kültüründe mevsim geçişlerine bağlı olarak oluşan çeşitli bahar bayramları ve kutlamalar vardır. Nevruz, Hıdırellez gibi yaygın kutlamaların yanı sıra ekonomik geçimkaynaklarına bağlı olarak oluşan koç katımı, saya ve saban toyu gibi kutlamalar ve inanç sistemi ile ilişkilendirilen ziyaretler de mevsim geçişleriyle ilgili kutlamalardır. ÖzellikleAlevi-Bektaşi inanç sistemi içerisinde ziyaretler, mensubu olunan inanç zümresinin pratiklerinin sergilendiği ve yaşatıldığı ortamlar olarak önemli dinî ve kültürel etkinliklerdir. Alevi ziyaretleri, bir türbeye bağlı olarak gerçekleştirilebildiği gibi türbelerden tamamen bağımsız olarak kutsiyet atfedilen belirli mekânlarda da gerçekleştirilebilmektedir. Bu makalede, Gaziantep Çepnilerinde ziyarete çıkma ritüeli ve bu ritüele bağlı inanış ve uygulamalar Sarılar Köyü Çıralık ziyareti örneğinden hareketle değerlendirilmiş ve Çıralık adının kaynağı, Çıralık etrafında oluşan anlatılar incelenmiştir. İnceleme sonucunda, Türk ağaç kültü ve bu külte bağlı olarak oluşan uygulamaların, Gaziantep Çepnileri arasında yaşadığıve ziyaret geleneğine bağlı olarak varlığını sürdürdüğü, ziyaret için çıkılan mekânların anlam kazanmasında menkıbe ve anlatıların önemli rolü olduğu görülmüştür.